Khám phá những sự thật bất ngờ và cực kỳ thú vị về tổ chim yến

Yến sào đã không còn lạ xa với chúng ta. Hàng loạt các món ăn ngon, bắt mắt được chế biến từ nguồn thực phẩm này. Tuy nhiên, không nhiều người thực sự biết về sự hình thành tổ chim yến. Vậy bạn có biết tổ chim yến được hình thành như thế nào? Hãy cùng Azura tìm hiểu trong bài viết sau.

Thành phần cấu tạo nên tổ chim yến

Có nhiều người hiểu lầm rằng tổ yến được hình thành từ các nguyên liệu như cây cỏ, lông, rêu, lá, tương tự như nhiều loài chim khác. Tuy nhiên, nếu vậy thì làm thế nào chúng ta có thể sử dụng tổ yến? Tổ yến ra đời bằng cách sử dụng dịch tiết được tiết ra từ miệng của chim yến. Khi bước vào mùa làm tổ, chim yến sẽ tỉ mỉ chọn một vị trí thích hợp để bắt đầu xây dựng tổ. Vị trí này thường được duy trì suốt nhiều năm, thậm chí có thể cả suốt đời của chúng. 

Để hoàn thiện một tổ yến, chim yến phải dành rất nhiều đêm làm việc. Trung bình, chúng chỉ xây được khoảng 1mm tổ trong mỗi đêm. Khi kích thước tổ đã đạt đủ lớn, chim yến sẽ tiếp tục quẹt nước bọt lên mép tổ và thường đu lên vách hoặc mép tổ để tiếp tục quẹt vào phần trong của tổ. Tổ yến không chỉ là nơi chim yến xây dựng, mà còn là nơi chúng đẻ trứng sau này. 

Để hoàn thiện một tổ yến, chim yến phải dành rất nhiều đêm làm việc

Xem thêm: Hướng dẫn 6 cách phân biệt các loại yến sào trên thị trường

Chim yến thường làm tổ ở những vị trí nào?

Vị trí mà yến thường lựa chọn để xây tổ thường mang một tính đặc biệt. Trong tự nhiên, khi chúng xây tổ trong các hang đá, thường là trong những khe hoặc nơi có thể bám dễ dàng. Trong trường hợp nuôi yến trong nhà, ta cũng thấy chúng chọn những vị trí chắc chắn để giữ cho tổ yến có thể cố định và tồn tại lâu dài. Các vị trí này thường ít bị lung lay và khó bị xâm nhập bởi các mối đe dọa từ môi trường xung quanh.

Tương tự như nhiều loài chim khác, yến thường xây tổ tại cùng một vị trí nhiều lần hoặc tổ đó sẽ được duy trì ở cùng một vị trí trong suốt nhiều năm. Do sự tích tụ và bồi đắp từ chim, tổ sẽ dần dần phát triển kích thước lớn hơn. Tuy nhiên, quá trình thu hoạch tổ yến cũng đòi hỏi sự cân nhắc. Việc này cần được thực hiện vào thời điểm hợp lý, không quá sớm cũng như không để kéo dài quá lâu.

Xem thêm: Tổng hợp 5 cách làm yến chưng thơm ngon bổ dưỡng tại nhà

Quá trình yến làm tổ

Trong thời kỳ làm tổ, mỗi cặp chim yến lựa chọn cho mình một vị trí thích hợp (thường được cố định trong nhiều năm) để cùng nhau xây dựng. Ở những con chim yến trưởng thành mới, chim đực thường là người tiến hành việc xây tổ ban đầu và sau đó kêu gọi chim mái cùng tham gia. Tốc độ tìm kiếm bạn đời có thể nhanh hoặc chậm.

Đối với những cặp chim yến đã từng sinh sản, việc xây dựng tổ trở thành một trách nhiệm của cả hai. Khi đã chọn được vị trí phù hợp, chim yến bắt đầu tiết ra tuyến nước bọt để chuẩn bị cho quá trình xây dựng. Thời gian cần để nước bọt khô thường khoảng từ 2-3 tiếng. Chúng dùng lưỡi đẩy nước bọt ra khỏi miệng, sau đó tạo hình vách tổ bằng cách quẹt nước bọt lên thành tổ. Hàng đêm, chim yến sử dụng nước bọt của mình để tiếp tục xây dựng tổ, cho đến khi tổ hoàn thành và có cấu trúc vững chắc.

Đối với chim đảo

Chim yến đảo thuộc loài có thói quen xây tổ trong các hang động và trên các vách đá. Do đặc điểm này, quá trình khai thác tổ yến đảo trở nên khá phức tạp, dẫn đến việc tổ yến đảo luôn mang giá trị kinh tế cao và chứa đựng nhiều dưỡng chất quý. Cách mà chim yến đảo xây dựng tổ có các bước như sau:

Lựa chọn vị trí xây tổ: 

Chim yến đảo ưa thích xây tổ ở những nơi có ánh sáng mềm mại (cường độ ánh sáng lúc này khoảng 2 lux), để tránh các đối thủ tiềm năng như cú mèo, dơi và những kẻ săn mồi khác. Chúng thường sẽ chọn những vị trí đã từng là nơi có tổ yến trước đó, vì chúng tin tưởng rằng những nơi đó đảm bảo sự an toàn. Chim yến đảo thường xây tổ trong các hang động, trên các vách đá có không gian rộng rãi, thoáng đãng và điều kiện tự nhiên thuận lợi cho việc xây dựng tổ yến.

Quy trình yến làm tổ: 

• Vào mùa sinh sản, các cặp chim yến đảo sẽ tìm kiếm một vị trí thích hợp trên các vách đá trong hang để bắt đầu quá trình xây tổ.
• Chim yến thường săn mồi ban ngày, còn việc xây tổ diễn ra vào ban đêm, với con đực chủ yếu đảm nhận vai trò chính.
• Khi đêm buông xuống, tuyến nước bọt của chim yến phát triển, vùng miệng bắt đầu tiết ra nước bọt, và chim yến sử dụng lưỡi để đẩy nước bọt lên vành tổ.
• Chim yến tiếp tục đứng bên trên mép tổ, chúc đầu xuống và tiếp tục tiết nước bọt để xây dựng tổ.
• Cấu trúc của tổ yến dần dần hình thành, ban đầu nó sẽ mỏng như lớp xơ mướp, sau đó được dệt chặt chẽ hơn.
• Tổ yến hoàn chỉnh thường là dấu hiệu cho thấy chim yến sẽ sắp đẻ trứng.

Quá trình yến làm tổ đối với chim đảo

Đối với chim nhà

Chim yến nhà có đặc điểm sinh trưởng và phát triển tương tự chim yến đảo, khác biệt duy nhất là nơi xây tổ, được thực hiện trong môi trường nhà yến để tránh các tác động từ thiên tai. 

Lựa chọn vị trí xây tổ: 

Quá trình tạo tổ yến nhà được thực hiện bởi việc hỗ trợ của âm thanh và dẫn dụ chim yến vào nhà yến, thay vì xây tổ trên các vách đá ven biển như chim yến đảo. Tổ yến nhà có cấu trúc cong hình cánh cung, chân yến không cố định, tạo nên sự khác biệt so với tổ yến đảo

Quy trình yến làm tổ:

• Chim yến nhà thường chọn những nơi có điều kiện khí hậu thuận lợi, địa hình phù hợp là có thể xây tổ. Hoạt động xây tổ thường diễn ra vào khoảng từ 20h00 đến 3h00 sáng ngày hôm sau, với số lần và thời gian làm tổ thay đổi theo giai đoạn. Trong giai đoạn đầu tạo tổ, chim thường làm tổ khoảng 12 lần mỗi ngày. Khi đến gần thời điểm đẻ trứng, hoạt động làm tổ gia tăng lên khoảng 15 lần mỗi ngày. Thời gian để hoàn thành một lần làm tổ dao động từ 25 giây đến 7 phút.
• Tổ yến nhà được xây dựng bằng nước bọt màu trắng, có hình dạng bán nguyệt. Kích thước trung bình của tổ là khoảng 40 đến 50 mm để phù hợp với việc đẻ trứng. Khi chim yến đã đẻ trứng, kích thước tối thiểu của tổ là 35 mm. Tổ yến có thể có bán kính tối đa lên đến 65 mm. Tổ yến không bị khai thác sẽ được sử dụng lại, khi chim con rời tổ, chim bố mẹ tiếp tục xây dựng lên tổ cũ để chuẩn bị cho lần đẻ tiếp theo.
• Thời gian cần cho chim yến nhà để hoàn thành một tổ trung bình là khoảng 50 ngày. Chim yến thực hiện quá trình xây tổ lần đầu có thể mất tới 4 tháng, tuy nhiên những lần sau chỉ mất khoảng 1 tháng.

Quá trình yến làm tổ đối với chim nhà

Xem thêm: Yến huyết có tốt không – 8 công dụng không ngờ của yến huyết

Chu kỳ làm tổ của chim yến

Sinh sản của chim yến diễn ra theo chu kỳ hàng năm, và mỗi chu kỳ kéo dài khoảng gần 4 tháng. Sự sinh sản của chim yến được điều tiết theo mùa vụ trong năm, ứng theo những biến đổi về khí hậu và môi trường. Điều này cho phép chim yến có khả năng sinh sản khoảng 3 lần trong một năm. 

Tóm lại, quá trình sinh sản của chim yến như sau:

Hình dạng của tổ chim yến

Khi quan sát bằng mắt, chúng ta có thể dễ dàng nhận biết rằng tổ chim yến mang hình dáng tương tự như nửa chiếc chén trà. Cái “chiếc chén” này được chúng kết nối một cách vững chắc vào thành vách đá hoặc thành của nhà nuôi yến. Tổ yến thường bao gồm nhiều lớp phiến xếp chồng lên nhau. Hàng đêm, yến tiếp tục thêm một lớp mới, chờ cho đến khi lớp đó khô lại, trước khi chúng tiếp tục xây dựng.

Kích thước của các tổ chim yến rất đa dạng. Chúng có nhiều kích cỡ khác nhau, nhưng vẫn giữ nguyên hình dáng tương tự trên. Mức giá cũng thay đổi tùy theo từng loại cũng như hình dáng kích thước và độ sạch của tổ. Những tổ yến lớn và đạt chuẩn vệ sinh cao thường có giá trị cao hơn so với các loại tổ khác.

Khi quan sát có thể dễ dàng biết tổ chim yến mang hình dáng như nửa chiếc chén trà

Xem thêm: So sánh yến tươi và yến khô – Nên mua yến tươi hay yến khô

Chim yến trống hay cái phụ trách làm tổ?

Câu trả lời là “Chim yến trống”. 

Chim yến trống đảm nhận nhiệm vụ xây tổ là chính, khác biệt với nhiều loài chim khác mà thường là chim mái chịu trách nhiệm làm tổ. Có người cho rằng việc xây tổ có thể là công việc mệt mỏi và đòi hỏi nhiều sức, chính vì vậy chim yến trống chịu trách nhiệm xây dựng tổ trong khi việc đẻ trứng thường do chim yến mái thực hiện.

Quá trình hoàn thành một tổ chim yến thường kéo dài khoảng 35 ngày. Tuy nhiên, để có thể thu hoạch tổ yến, cần từ 3 đến 4 tháng để tạo điều kiện tốt nhất cho sự phát triển của tổ yến trong tương lai.

Chim yến trống hay cái phụ trách làm tổ

Xem thêm: Yến vụn là gì? Ưu nhược điểm và cách chưng yến vụn thơm ngon

Giá trị dinh dưỡng bên trong tổ chim yến

Dựa trên các nghiên cứu, yến sào chứa một lượng protein đáng kể (từ 45% đến 55%), bao gồm đến 18 loại axit amin khác nhau. Trong số này, có những axit amin có hàm lượng lớn như Proline (5.27%) và Aspartic acid (4.69%), có khả năng tái tạo các mô, da, và tế bào cơ trong cơ thể.

Hơn nữa, có những axit amin không thể thiếu như Phenylalanine (4.50%) và Cysteine, giúp tăng cường trí nhớ và cải thiện việc dẫn truyền xung động thần kinh. Thành phần Tyrosine và Acid salicylic cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi cơ thể khi tiếp xúc với tia xạ trị hoặc hồng cầu bị tổn thương, một cách nhanh chóng.

Tổ yến cũng cung cấp tới 31 loại khoáng vi lượng quan trọng cho sự phát triển của trẻ em và sự bồi bổ cho người cao tuổi. Sự hiện diện của Sắt và Canxi, cùng với các nguyên tố như Brom, Mangan, Đồng – các nguyên tố có lợi cho sự phát triển của thần kinh và trí nhớ. Đặc biệt, yến sào chứa đường Lactose nhưng không chứa chất béo. Thành phần Threonine trong yến còn hỗ trợ quá trình sản xuất Collagen và Elastin, những yếu tố quan trọng cho việc tái tạo làn da, ngăn ngừa nếp nhăn, giúp da trở nên mềm mịn và tươi sáng.

Yến sào cũng có tác động tích cực đối với người cao tuổi, giúp cải thiện cả thể trạng và trí não như: cải thiện trí nhớ, hỗ trợ vấn đề về gan và đường ruột, điều chỉnh mức đường huyết và ngăn ngừa quá trình lão hóa. Đặc biệt, các thành phần như Acid salicylic và Tyrosine giúp phục hồi cơ thể nhanh chóng sau liệu pháp xạ trị, hóa trị ung thư, hay sau khi phẫu thuật.

Xem thêm: Cách phân biệt yến thô – yến sơ chế – yến tinh chế đơn giản

Kết luận

Trên đây là toàn bộ thông tin về quy trình làm tổ chim yến mà Azura đã chia sẻ đến quý bạn đọc. Chúng tôi mong rằng qua những thông tin này, bạn đã có cái nhìn toàn diện về các vấn đề liên quan đến tổ yến . Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi qua Hotline miễn phí để nhận được sự hỗ trợ. 

Thông tin liên hệ Azaru Việt Nam: 

• Hotline: 1900 234 564 
• Địa chỉ: 263/4 Nguyễn Văn Đậu, phường 11, quận Bình Thạnh 
• Nhà máy: Chi nhánh Công ty Cổ phần Dược Phẩm – Số 3/36, tổ 5, Đinh Quang Ân, Ấp Tân Cang, Phước Tân, TP. Biên Hòa, Đồng Nai

Xem thêm:

• Hồng yến sào là gì? Công dụng của hồng yến đối với sức khỏe
• [Giải đáp thắc mắc] Nên mua yến thô hay yến tinh chế ?
• 12 mẹo phân biệt tổ yến thật, tổ yến giả đơn giản, dễ làm
• Chè tổ yến – Món ăn thanh mát, bổ dưỡng, giải nhiệt mùa hè
• Tổ yến còn lông là gì? Mẹo sơ chế yến còn lông nhanh chóng
• Dãi yến là gì? Tác dụng của nước dãi yến mà bạn chưa biết
• Tổ yến bị mốc có sử dụng được không? Cách xử lý yến bị mốc
• Tổ yến góc là gì? Dinh dưỡng và công dụng của tổ yến góc
• Tổ yến già hay yến non tốt hơn ? Cách phân biệt và giá bán